Misionarët në Afrikë Dhanë Biblën dhe Morën Tokën

Kjo thënie e priftit dhe aktivistit të paqes Desmond Tutu përkufizohet si një pasqyrim kritik dhe ironik i marrëdhënieve në mes Afrikës dhe Perëndimit gjatë kohës së kolonializmit. Ai flet specifikisht për strategjinë e misionarëve perëndimorë, të cilët sollën fjalën e Biblës në Afrikë, si një formë e maskuar e ekspansionizmit politik dhe ekonomik.

Misionarët dhe kolonistët perëndimorë shpesh udhëtuan në kontinentin afrikan me pretendimet e shpërndarjes së fesë së krishterë dhe për ” të qytetëruar” popujt e ndryshëm që jetonin atje. Për shembull, gjatë kohës së misionarizmit nga kolonialistët britanikë në Afrikën jugore në shekullin e 19-të, tokat e popullsisë autoktone u grabitën ndërsa ata u shndërruan në punëtorë në toka që tani ishin pronë e kolonistëve. Ky proces u përshkrua si një “mision civilizues”, por në të vërtetë ishte një formë e pushtimit dhe eksploitimit.

Në këtë kontekst, thënia e Tutut shpreh mënyrën se si feja u përdor si një mjet për të justifikuar dhe për të avancuar kolonializmin. Ai e kritikon mënyrën se si perëndimorët shfrytëzuan besimin dhe naivitetin e afrikanëve, të cilët pranuan mësimet e Biblës ndërsa kolonistët u vodhën tokat.

Megjithatë, thënia e Tutut gjithashtu shtron pyetjen: A ishin të gjithë afrikanët viktimat e naivitetit? Historia ka shembuj të shumtë se si komunitetet afrikane u rezistuan dhe u rebeluan kundër kolonialistëve. Për shembull, kryengritja e majit të Mau Mau në Kenia gjatë viteve 1952-1960 ishte një luftë e gjakshme e cila kishte për qëllim të mbronte të drejtat e pronarëve të tokës dhe të mposhtte pushtetin kolonial britanik.

Për më tepër, thënia e Tutut nuk është thjesht një kritikë e kolonializmit, por edhe një qëndrim ndaj rolit të fesës dhe pushtetit. Ai e sfidon ideologjinë e kolonializmit që ka përpjekur të maskojë agresionin dhe eksploitimin nëpërmjet një fijeje të hollë të “qytetërimit” dhe “ndihmës”. Thënia e tij është një thirrje për të njohur dhe analizuar me kritikë mënyrën se si pushteti, në këtë rast i shtrirë nga Perëndimi mbi Afrikën, ka përdorur mekanizma si feja për të justifikuar dhe avancuar axhendat e veta.

Në përfundim, thënia e Desmond Tutut është një përpjekje për të rikujtuar dhe të theksuar dhunën dhe eksploitimin që pësoi Afrika gjatë periudhës së kolonializmit, dhe për të nxjerrë në pah rolin e fesë në avancimin e kësaj dhune. Ai thekson se historia nuk duhet harruar, por duhet të analizohet me kujdes për të kuptuar më mirë mënyrat se si pushteti dhe ideologjia janë përdorur për të dominuar dhe sunduar.